Polonia Tychy od 26 czerwca 2010 roku to Kobiecy Klub Sportowy, który prowadzi zajęcia dla blisko 80 piłkarek nożnych z naszego miasta i okolic. Historia Klubu jednak pamięta czasy, kiedy nie było GKS Tychy( który po fuzji Górnika Wesoła z Polonią w 1971 roku był wizytówką górniczego miasta Tychy) Tutaj na osiedlu „A” pokolenia tyszan grały w piłkę siatkówkę i uprwiali wiele innych sportów, a naszym obowiązkiem i wielkim zaszczytem jest dbanie o historie ludzi, którzy reprezentowali Polonię we wcześniejszych latach. Dziękujemy wszystkim przyjaciołom piłki z Tychów za podsyłanie materiałów oraz pielęgnowanie historii naszego Miasta i sportu w Tychach.
Już sama historia herbu jakiego używała Polonia jest
bardzo interesująca. Herb Polonii Tychy to w rzeczywistości… logo Przedsiębiorstwa Ciężkiego Sprzętu
Budowlanego Budownictwa Węglowego. Pytanie skąd nagle Polonia i logo popularnego PCS-u są utożsamiane? Otóż wielu ludzi związanych z Polonią Tychy było również związane z tą spółką. Prezes Klubu, Kierownik Drużyny dumnie nosili przypinki z logiem Pracodawcy…, a że Polonia nie miała wcześniej swojego loga, utarło się, że jest to herb Polonii Tychy. (Informacja dotycząca tego loga została przekazana, przez Pana Andrzeja Kucharczyka, zawodnika Polonii Tychy w latach 60′, a obecnie Ojca naszej Pani v-ce Prezes Aleksandry Kozyry(2013/2014). Wnuczka Pana Andrzeja – Kamila Kozyra gra w barwach tyszanek)
Już na samym początku widać wiele podobieństw do loga GKS-u Tychy. Widać, że Klub
miał również Górnicze korzenie, Trój kolor oraz trójkąty w herbie tak jakby potwierdzały fakt, że w 1971 roku po fuzji właśnie Polonii Tychy z innymi sekcjami sportowymi z okolic Powstał przyszły vice-mistrz Polski.
Przedwojenna Restauracja znajdująca się na kompleksie sportowym na osiedlu „A” od 1933 roku po przejęciu przez gminę służyła mieszkańcom Tychów.
Poloniści wykorzystywali budynek jako Szatnię, ale również odbywały się tam treningi w zimę. Budynek ten był prawdziwym centrum sportu na osiedlu „A”, które pozwoliło na integracje lokalnej społeczności.
Wielosekcyjność Polonii Tychy oraz różnorodność sportów uprawianych w Tychach robiła wrażenie. Jedną z Sekcji Polonii Tychy było Kolarstwo czy Siatkówka.
w 1959 roku Grzegorz Chwiendacz – wielokrotny medalista mistrzostw Polski, trzykrotny uczestnik legendarnego Wyścigu Pokoju z czasów, kiedy wygrywał go słynny Stanisław Królak został trenerem dopiero co powstałej sekcji kolarskiej Polonii Tychy. Okazuje się na przykład, że dla tyskich kolarzy miejscem zbiórki przed treningiem był najczęściej plac przed kościołem pw. św. Jana Chrzciciela koło Alei Bielskiej, skąd pedałowali w stronę Kobióra i Pszczyny. To na tej szosie Chwiendacz uczył tyską młodzież „wachlarzyka” i robienia zmian.
Obiekt Polonii Tychy to nie tylko piłka nożna, kolarstwo i siatkówka. Na Basenie otwartym całe pokolenia tyszan bawiły się i spędzały letnie popołudnia aż do lat 90tych. Basen istniał już przed 2 wojną światową. Niestety ze względów ekonomicznych został zamknięty i obecnie zasypany ( na jego miejscu wybudowane jest boisko.
Poniżej przedstawiamy materiał opisujący fuzję, która zakończyła działalność Klubu Polonia w 1971 roku:
„W tyskim sporcie wyczynowym przełomową datę stanowi 20 kwiecień 1971 roku, kiedy to powołano Górniczy Klub Tychy. Powstał on w wyniku połączenia klubu „Polonia” Tychy, kilku sekcji „Górnika” Wesoła i sekcji hokejowej „Górnika” Murcki. Niektóre z włączonych do GKS zespołów odnosiły już wcześniej liczące się sukcesy; dla przykładu hokeiści z Murcek zdobyli dwukrotnie Puchar Polski w 1967 i 1971 roku. Społeczność Murcek i Wesołej dumne ze swych sportowców, po włączeniu miejscowych klubów do tyskiego
wielosekcyjnego giganta poczuły się okradzione z lokalnego dorobku. Sposób powstania GKS Tychy był jednak rzeczą charakterystyczną dla tamtych czasów, bowiem nastąpił w wyniku podjęcia stosownej uchwały przez Komitet Powiatowy PZPR w sprawie rozwoju turystyki i sportu w mieście Tychy. Powołanie dużego,
wielosekcyjnego klubu było wyrazem ambicji lokalnych władz oraz działaczy sportowych, których marzeniem było wprowadzenie tyskich sportowców do pierwszoligowych lig różnych dyscyplin sportowych. Klub obejmował swoim zasięgiem część powiatu tyskiego, działał dzięki opiece finansowej okolicznych kopalń w Wesołej, Lędzinach i Bieruniu Nowym. Niektóre sekcje klubu miały swoje siedziby właśnie przy kopalniach, inne mieściły się w samych Tychach.”[żródło: www.gkstychy.info]
Fragmenty książki Piotra Zawadzkiego „GKS mistrzem jest” dot. Polonii Tychy
GKS Tychy mógł zawsze liczyć na życzliwość wiceprezesa PZPN-u Henryka Loski. Rodzonego tyszanina, więc chyba wszystko jasne.
Loska wychował się w domu przy ulicy Wschodniej, tuż przy Mikołowskiej. Na stadion na osiedlu A miał stamtąd może kwadrans szybkiego marszu.
W latach 50. został kapitanem A-klasowej Polonii Tychy. Grał w pomocy, wołano na niego „Szpicok”, bo był wysoki i bardzo szczupły.
Loska: – To była grupa chłopaków z pokolenia, które w czasie okupacji miało 10-12 lat. Fajna amatorska drużyna, rywalizowaliśmy z Podlesianką, AKS-em Mikołów, Łaziskami. Naszej Polonii pomagał tyski browar. Podstawiał autobus na mecze, dawał skromne pieniądze na stroje i piłki. Pozwalał też zarobić. Dostawaliśmy na przykład beczkę piwa, którą potem sprzedawaliśmy w parku przy browarze. Co zarobiliśmy, szło na potrzeby drużyny.
W tamtych czasach najgłośniejszym sukcesem Polonii był remis 3:3 w 1962 roku w towarzyskim meczu z wielkim Górnikiem Zabrze. Starzy tyszanie do dziś wspominają, jak to sędzia przedłużył grę o kilka minut i w tym czasie Ernest Pohl strzelił dla gości wyrównującą bramkę. Poloniści, chociaż występowali tylko w A-klasie, potrafili też zremisować z Wismutem Aue, trzykrotnym mistrzem Niemieckiej Republiki Demokratycznej.
O najbardziej znanym wychowanku Polonii Tychy – Jerzym Kubicy (88 meczów i 6 goli dla GKS-u Tychy w ekstraklasie w latach 1974-77):
Z A-klasowej Polonii Tychy miejsce w nowym zespole utrzymał na dłużej tylko młody pomocnik Jerzy Kubica. Urodzony w Bielsku-Białej Kubica wychował się na tyskim osiedlu A, perełce socrealizmu, na którym ulice miały jedynie słuszne nazwy: Lenina, 1 Maja, Pstrowskiego [słynnego przodownika pracy – przyp. autor], Armii Czerwonej, Wojska Polskiego.
Kubicowie mieszkali w bloku przy ulicy 1 Maja (obecnie Asnyka), tuż obok dworca kolejowego i stadionu.
Kubica: – Na osiedlu A młodzież miała wszystko, co było jej potrzebne do życia: szkołę, basen, planty, stadion, las po drugiej stronie dworca. Na Placu Pstrowskiego działał dom kultury, chodziłem do niego na kółko fotograficzne. No i było podwórko, na którym szybko nauczyłem się mówić po śląsku.
Prawdopodobnie Kubica został włączony do zespołu GKS-u trochę na siłę, żeby tylko Polonia miała w nim swojego przedstawiciela. Sam piłkarz przyznawał po latach, że był zaskoczony swoim awansem, bo w Polonii znaleźliby się lepsi od niego. Trenerzy jednak na niego stawiali, a on okazał się wartościowym zawodnikiem.
Połączenie „A” klasowej Polonii Tychy z III Ligową drużyną Górnika Wesoła opisuje Pan Dariusz Dyrda w książce Tyscy Mistrzowie:
Galeria zdjęć Polonii Tychy [archiwum Pana Adriana Loski]:
POLONIA GKS Tychy
10.10.2016 historia zatoczyła koło! Polonia Tychy na podstawie porozumienia ze Spółką Tyski Sport uzyskała możliwość występowania w barwach zielono-czarno-czerwonych oraz używania herbu GKS Tychy. Piłkarki nożne z Tychów będą występować pod trójkolorowym szyldem jako POLONIA GKS Tychy.
Więcej informacji na temat porozumienia tutaj:
Podpisanie umowy partnerskiej z Tyski Sport S.A
Uzyskanie zgody na wykorzystanie herbu GKS Tychy oraz nazwy Polonia GKS Tychy
17.06.2017 Otwarcie wystawy plenerowej: Polonia Tychy – pierwszy Klub w nowym mieście
29 września 2017 roku Paweł Ryżko, artysta grafik ukończył mural na ścianie budynku mieszkalnego przy ul. Arkadowej 2. Malowidło jest hołdem złożonym drużynie piłkarskiej Polonia Tychy, która w latach 50. XX wieku integrowała społeczność pierwszego tyskiego osiedla A – ludność napływową i miejscowych Ślązaków.
Jeżeli ktoś jest w posiadaniu jakichkolwiek materiałów dotyczących Historii Polonii Tychy lub zna osoby, które miały związek z Klubem w tamtych latach serdecznie prosimy o kontakt więcej (tutaj)
Zobacz jeszcze: Galeria Sław Polonii Tychy